موسسه طیبات
موسسه تحقیقات و آموزش فقه اقتصادی

مبلغ مازاد از کارمزد

سؤال: بانک‌ها برای پرداخت قرض‌الحسنه مبلغی را به عنوان کارمزد که اعلام می‌کنند به عنوان هزینه‌های پرداخت قرض مانند هزینه مکان، ‌برق، ‌کامپیوتر، کارمند و … می‌باشد علاوه از اصل قرض از مشتری مطالبه می‌کنند. در برخی موارد بانک وقتی حسابررسی مالی خود را سر سال انجام می‌دهد، متوجه می‌شود که هزینه‌ای که دریافت شده کمی بیشتر از هزینه‌های انجام گرفته است. در چنین مواردی بانک آن را کجا مصرف کند؟

شما با انتخاب نام هر کدام از مراجع عظام تقلید می‌توانید فتاوای ایشان را ملاحظه نمایید.

فتوای آیت الله موسوی اردبیلی(رحمه الله علیه)

Ardabili

جواب: در فرض سؤال، باید هزینه‌ی دریافتی اضافه به صاحبان آن‌ها برگردانده شود و یا رضایت آن‌ها تحصیل شود و ظاهراً با توجه به این که کارمزد به نحو درصدی صورت می‌گیرد این مقدار اضافه مربوط به کسانی است که وام‌های کلان داشته‌اند که طبعاً در مواردی بیش از هزینه متعلق به آن‌ها از آن‌ها دریافت شده و می‌توان با ابلاغ و اطلاعیه و تلفن و سایر وسایل ارتباطات نظر آن‌ها را به دست آورد. کما این که قبل از دریافت کارمزد نیز می‌توان این اجازه را از آن‌ها گرفت.[۱]


[۱]. استفتاء کتبی از دفتر معظم له (شماره: ۹۳۷۲).

فتوای آیت الله جوادی آملی(دامت برکاته)

javadi

جواب: اخذ کارمزد به عنوان اجرت متعارف کارهای صورت گرفته با رضایت طرفین مانعی ندارد و لازم نیست دقیقاً با هزینه واقعی کار انجام شده مطابقت داشته باشد. اگر مبلغ دریافت شده بیشتر از اجرت‌المثل کارها باشد، باید به پرداخت‌کنندگان عودت داده شود و گرنه موجب ربوی شده قرض می‌شود.[۱]


[۱]. استفتاء کتبی از دفتر معظم له (۲ جمادی‌الثانی ۱۴۳۵).

فتوای آیت الله طباطبایی حکیم(دامت برکاته)

Hakim

جواب: گرفتن کارمزد و اجرت با رضایت طرفین جایز است اگر چه کارمزد بیشتر از مخارج واقعی باشد.[۱]


[۱]. استفتاء اینترنتی از سایت معظم له (۲ ربیع‌الاول ۱۴۳۵).

فتوای آیت الله روحانی(دامت برکاته)

Rohani

جواب: اگر تمکن دارد آن زیادی را با استجازه از صاحبان پول مصرف را تعیین کنند و الا در امور خیریه مصرف شود.[۱]


[۱]. استفتاء اینترنتی از سایت معظم له (شماره: ۱۰۳۵۱۲).

فتوای آیت الله حسینی شاهرودی(دامت برکاته)

Mohamad hashemi

جواب: مازاد را به مشتریان ارجاع نماید.[۱]


[۱]. استفتاء اینترنتی از سایت معظم له.

فتوای آیت الله علوی گرگانی(دامت برکاته)

Alavi gorgani

جواب: این اموال جزو اموال مجهول المالک است و باید به دست حاکم شرع (مراجع تقلید) رسیده شود.[۱]


[۱]. استفتاء اینترنتی از سایت معظم له.

فتوای آیت الله محقق کابلی(دامت برکاته)

kaboli

جواب: اگر دسترسی به صاحبان وجوه ندارند با اجازه حاکم شرع از طرف صاحبانش به فقراء صدقه بدهند.[۱]


[۱]. استفتاء اینترنتی از سایت معظم له.

احکام و استفتائات پول و بانک

ضمانت سود انتظاری

در یکی از مواد قرارداد مشارکت مدنی بانک ها چنین شرط شده است که: شریک(مشتری) متعهد گردید تسهیلات دریافتی را در موضوع مشارکت به نحوی به کار گیرد که در پایان دوره مشارکت سود مورد انتظار بانک محقق شود و اگر این سود محقق نشد هرچند مشتری به عنوان یکی از شرکا در این عدم تحقق سود مقصر…

شرط خرید کالا توسط مشتری در سلف

آیا در قرارداد سلف، خریدار می تواند با فروشنده شرط نماید که جنس خریداری شده را در سررسید، فروشنده از خریدار به قیمتی که الان معین می کنند بخرد؟

جریمه در قرض

مقدمه استفتاء مورد نظر در دسترس نمی باشد. شما با انتخاب نام هر کدام از مراجع عظام تقلید می‌توانید فتاوای ایشان را ملاحظه نمایید. فتوای حضرت امام خمینی(رضوان الله تعالی علیه) استفتاء مرجع مورد نظر در دسترس نمی باشد.فتوای حضرت امام خامنه‌ای(مد ظله العالی) شماره استفتاء:…
۱ از ۱۹

حکم شرعی بیت کوین از نظر مراجع تقلید

تا زمانی که این ارز پشتوانه دقیق و روشن مثل حمایت بانک مرکزی کشور را نداشته باشد بدون پشتوانه و ارزش است و اگر اقتصاد کشور را بر اساس آنچه کارشناسان اقتصادی می گویند با پولشویی ها و دور زدن حق حاکمیت به خطر بیندازد از نظر شرع بدیهی است که دارای اشکال است.

حکم فقهی پرداخت تسهیلات جعاله بانکی بابت حقوق کارکنان

حقوق کارکنان، بدهی‌ای است که فعال اقتصادی به کارکنان خود دارد و متعهد است بپردازد و لذا از مصادیق خدمت محسوب نمی‌شود تا بانک بتواند به چنین مواردی تسهیلات جعاله بپردازد و در صورتی که پرداخت شود بانک نمی‌تواند در ازای این تسهیلات سود دریافت نماید؛ هرچند امکان تأمین نقدینگی برای…

اعلام قیمت نقد در فروش نسیه

سوال: آیا در خرید و فروش نسیه لازم است حتماً فروشنده قیمت نقدی و نسیه کالا را اعلام کند؟ یا اگر فقط قیمت نسیه را اعلام کند معامله صحیح است؟

مصرف تسهیلات فروش اقساطی برای پرداخت بدهی

سوال: از بانک تسهیلات فروش اقساطی دریافت کردم و بانک به من وکالت داد تا با آن پول خودرو برای بانک بخرم و سپس آن را از طرف بانک و با مبلغی بیشتر به صورت اقساطی به خودم بفروشم. اما بنده آن را برای خرید خودرو مصرف نکردم وظیفه بنده الان چیست؟ با توجه به اینکه بانک با تلقی اینکه به…

تخفیف در معامله نسیه

سوال: اگر فردی کالایی را به صورت نسیه خریداری کند و قبل از سررسید بخواهد قیمت کالا را پرداخت نماید آیا برای فروشنده لازم است که در قیمت کالایی که فروخته تخفیف بدهد؟
۱ از ۲

کارمزد قرض‌الحسنه

سوال: زمانی که از بانک‌ها قرض‌الحسنه دریافت میکنیم مبلغی را به عنوان کارمزد علاوه از اصل قرض از ما دریافت می‌کنند آیا پرداخت این مبلغ جایز است؟

استفتاء/ قرض به شرط زیاده یا سپرده‌گذاری

شرط زیاده در قرض دو گونه است: عینی و حکمی. در زیاده عینی پرداخت کالا یا مبلغ اضافه شرط می‌شود؛ مثلا قرض دهنده می‌گوید: ده میلیون تومان به تو قرض می‌دهم به شرط اینکه یک میلیون تومان اضافه به من پس بدهی یا فلان کالایی را به من بدهی. در زیاده حکمی انجام کاری شرط می‌شود؛ مثلا…

شیوه محاسبه کارمزد وام قرض الحسنه

بانک‌ها برای محاسبه کارمزد پرداخت قرض‌الحسنه این هزینه‌ها را داخل می‌کنند: ۱- هزینه تبلیغاتی که برای تشویق مردم برای افتتاح حساب قرض‌الحسنه می‌کنند؛ ۲- هزینه‌های جمع‌آوری قرض ۳- هزینه‌های جوایزی که به مردم پرداخت می‌کنند برای قرض دادن به بانک ۴- هزینه‌های کارمندان، ساختمان، آب،…