موسسه طیبات
موسسه تحقیقات و آموزش فقه اقتصادی
مرور برچسب

دین

مقاله/تأملی فقهی و حقوقی در عین انگاری سهام شرکت های تجاری

نویسندگان: سید عبدالمطلب احمدزاده بزاز، مرتضی محمدی، محمدرضا مروارید

چکیده: شناخت ماهیت سهام شرکت های تجاری، در تبیین درست ماهیت معاملات و مبادلات آن ها تأثیری فراوان دارد. در تبیین ماهیت سهام، دیدگاه های مختلفی ارائه شده است. یکی از مهم ترین دیدگاه ها، دیدگاهی است که به عین بودن یا حق عینی بودن سهم باور دارد. بر اساس این دیدگاه، حقوقی که برای سهام دار وجود دارد، در خود ورقه سهم انعکاس و تجسم یافته و مبدل به مال عینی شده است. این دیدگاه در تقابل با دیدگاهی است که سهم را دَین یا مبیّن حق دَینی، می داند. برای اثبات…

مقاله/ خرید و فروش دین (تنزیل)

نویسنده: سید باقر موسوی

چکیده مطالعه نظام‌های اقتصادی نشان می‌دهد که شناخت درست آن‌ها بر شناخت دقیق مبانی فکری و فلسفی شکل دهنده آن‌ها متوقف است، و مهم‌ترین موضوع تاثیرگذار بر اهداف، اصول و چارچوب‌های نظام‌های اقتصادی، نگرش مکاتب گوناگون به بحث دین و قلمرو آن است. نظریه‌ پردازان سوسیالیسم با اعتقاد به فلسفه ماتریالیسم، خدا و دین را انکار کرده‌اند; در نتیجه، در طراحی نظام اقتصادی، جایگاهی برای آموزه‌های الهی قائل نیستند. نظریه پردازان اقتصاد سرمایه‌داری با اعتقاد…

بانکداری اسلامی مفهوم عاملیت نقدی بر مقاله انطباق عاملیت با عقود اسلامی در نظام

نویسنده: حمید قنبری

چکیده: نویسنده در این مقاله تلاش نمود مفهوم عاملیت را معرفی نماید،ماهیت حقوقی و اقسام آن را شرح دهد و در نهایت اثبات نماید کهعاملیت در نظام بانکی ایران و باتوجه به مقررات حاکم بر بانکداریدر کشورمان قابلیت اجرا دارد و بانک‌ها و مؤسسات اعتباری ایرانمی‌توانند این عملیات را انجام دهند. »،تلاش نموده است مفهومعاملیت در حقوق برخی کشورهای غربی-خصوصا آمریکا-را با برخینهادهای حقوقی در ایران تطبیق نماید و مفاهیمی همچون جعاله وخرید دین را با مفهوم عاملیت…

بیع دین به کمتر

محمد رحمانی زروندی

چکیده: در این مقاله ضمن تبیین جایگاه دین و تاثیر عمیق آن بر ابعاد مختلف زندگی و ضرورت کندو کاو در فروعات فقهی مرتبط با آن و نیز مبحث فروش بدهی به کمتر به عنوان یکی از صدها مساله فقهی پرداخته شده است. از این رو پس از طرح پیشینه بحث و برسی کلیدواژه ها، از قبیل مفهوم دین، ذمه و بیع، اقوال در مساله نیز بیان شده است. در پایان نظریه مختار که عبارت است از جواز بیع به اقل مطلقا، مگر در صورتی که موجب ربا باشد به تفصیل برسی شده و در ضمن استدلال بر آن و…

بررسی بیع دین به دین در فقه امامیه

مجید وزیری

چکیده: هرچند بطلان بیع دین به دین به طور مطلق در بین فقها شهرت دارد ولی دلیل معتبری بر بطلان بیعی که ثمن یا مثمن یا هر دو بعد از عقد و به سبب آن دین شوند، وجود ندارد بلکه براساس ادله جواز عقد و اصل صحت معاملات می توان چنین معاملاتی را صحیح دانست و براساس حدیث «لایباع الدین بالدین»، بنا برجبران ضعف سند آن به عمل مشهور، بطلان تنها اختصاص به مورد متیقن که هم مبیع و هم ثمن قبل از عقد، دین باشند، دارد. بنابراین نظر، بسیاری از بیع هایی که در زمان حاضر…

سپرده‌های بانکی با سود معین بر مبنای بیع دین

حسین داورزنی؛ سیدمحمد رضوی؛ سعید ابراهیمی

چکیده: بانکداری بدون ربا از مسائل مهمی است که همواره مورد بحث صاحب نظران بوده و محل نقض و ابرام قرار گرفته است. در این نوشتار، وضعیت سپردههای بانکی با سود معین بررسی شده و بر مبنای صحت بیع دین، صحت آن نتیجه-گیری شده است. بدینصورت که بانک بعد از اینکه مقدار معینی وجه نقد به عنوان وام، به وام گیرنده یا مدیون جدید می پردازد، آن را به مقداری که طرفین توافق کنند به او می فروشد. در مورد سپرده‌گذاری اشخاص در بانک ها هم می-توان به همین طریق عمل کرد و در…

بررسی فقهی و کاربردی عقد تورق در بانکداری بدون ربا

محمد نقی نظرپور؛ محمد رضا یوسفی؛ سید محسن سجادی

چکیده: امروزه یکی از نیازهای جدی فعالان اقتصادی تامین نقدینگی است که در قانون عملیات بانکی بدون ربا این نیاز به وسیله عقدهای قر ض الحسنه، خرید دین و سلف برآورده می شو د. هرکدام از این عقدها با با ویژگیهایی ؛ مانند: تا مین منابع « تورق » محدودی تهایی روبه رو است که به آن پرداخته می شود. عقد آزاد برای مشتریان می تواند مورد توجه بان که ا و بنگاهها ی اقتصادی قرار گیرد. تور ق، عقدی است مرکب از دو بیع نسیه و نقد که هدف از آن دستیابی به نق دینگی است. عق…

بررسی فقهی و حقوقی وثایق بانکی

فرشته ملا کریمی

يكي از موضوعات مطرح در حوزه فقه بانكي، اخذ وثايق بانكي مي باشد. دريافت وثيقه از متقاضي تسهيلات در قالب قرارداد رهن تعريف مي گردد. وثيقه گذاري اسناد تجاري با مشكلاتي روبرو مي گردد. طبق اصول حاكم بر قرارداد رهن، تنها رهن اعيان صحيح است؛ چراكه داراي ويژگي به قبض درآمدن هستند اما رهن دين جايز نيست زيرا نمی‌توان آن را به قبض درآورد. اسناد تجاري هم به دليل اينكه معرف يك دين به شمار مي آيد، در زمره اعيان قرار نمی‌گيرد لذا به وثيقه نهادن آن جايز نمي…