موسسه طیبات
موسسه تحقیقات و آموزش فقه اقتصادی

بیمه از دیدگاه امام خمینی(ره)

مسایل بیمه از دیدگاه امام خمینی(ره) چند بار مورد بحث قرار گرفته است. یک بار در تاریخ مرداد ماه ۱۳۴۳ هجری در حوزه علمیه قم مطرح فرموده اند و باردیگر در کتاب گرانقدر «تحریرالوسیله» که به سال ۱۳۸۴ هجری قمری در شهر بورسای ترکیه تألیف نموده، مسایل بیمه را ذکر فرموده‌اند و یک بار نیز در مسایل متفرقه «توضیح المسایل»، جوانب مختلف این موضوع را مورد بررسی قرارداده‌اند.

مؤسسه آموزش و تحقیقات فقه اقتصادی طیبات

بیمه در تحریرالوسیله

چنانچه بیمه‌گر تعهد کند که گذشته از پرداخت خسارت، مبلغی اضافه بپردازد مثلاً کسی خود را در شرکت بیمه‌ای برای مدت معین در برابر حق بیمه تعیین شده، بیمه عمر کند و حق بیمه را به طور اقساط ماهانه بپردازد و درمقابل شرکت بیمه برای ترغیب و تشویق بیمه‌گذاران، تعهد کند که گذشته از مبلغ بیمه، چیزی اضافه بپردازد، این پول اضافی که بیمه‌گر به بیمه‌گذار می‌پردازد از قبیل ربای قرضی نیست، زیرا که پرداخت اقساط حق بیمه به عنوان قرضی نیست، بلکه بیمه خود قراردادی مستقل است که در ضمن آن این شرط آمده است و این شرطی است جایز و موثر و لازم‌الاجرا.

چنانچه شرکت بیمه با پول جمع شده مشترک به تجارت بپردازد، صحیح است و بیمه‌گذار گذشته از دریافت خسارت، سهمی از سود تجارت مطابق با قرارداد خواهد داشت، همچنین اگر در این شرکت و تجارت بعضی ازمشترکین پول بدهند و بعضی به جای پول کار کنند وقراردادشان مانند مضاربه(سرمایه گذاری در امور تجاری) از نظر اینجانب صحیح است.

بیمه در توضیح المسائل

مسأله: بیمه قرار و عقدی است بین بیمه‌کننده و موسسه یا شرکت یا شخص که[تا اینجا ص ۳۷ کتاب] بیمه را می‌پذیرد و این عقد مثل سایر عقدها محتاج به ایجاب و قبول است و شرایطی که در موجب و قابل و عقد در سایر عقود ، معتبر است در این عقد نیز معتبر است و میتوان این عقد را با هر لغتی و زبانی اجرا کرد.

مسأله: ظاهراً تمام اقساط بیمه صحیح باشد، با بکار بردن شرایطی که ذکرشد، چه بیمه عمر باشد یا بیمه کالاهای تجارتی یا عمارات یا کشتیها و هواپیماها و یا بیمه کارمندان دولت یا موسسات، یا بیمه اهل یک قریه باشد. بیمه عقد مستقلی است و می‌توان بعضی عقود دیگر از قبیل صلح آن را اجرا کرد.