موسسه طیبات
موسسه تحقیقات و آموزش فقه اقتصادی

شیوه محاسبه کارمزد وام قرض الحسنه

بانک‌ها برای محاسبه کارمزد پرداخت قرض‌الحسنه این هزینه‌ها را داخل می‌کنند: ۱- هزینه تبلیغاتی که برای تشویق مردم برای افتتاح حساب قرض‌الحسنه می‌کنند؛ ۲- هزینه‌های جمع‌آوری قرض ۳- هزینه‌های جوایزی که به مردم پرداخت می‌کنند برای قرض دادن به بانک ۴- هزینه‌های کارمندان، ساختمان، آب، برق، کاغذ، کامپیوتر و هر هزینه‌ای که مرتبط با جمع‌آوری و پرداخت قرض است و مجموع این‌ها را حساب کرده و به کل منابع تقسیم و سرشکن می‌کنند.

حال سؤال این است الف: آیا بانک‌ها می‌توانند این هزینه‌ها را به عنوان کارمزد دریافت کنند؟ ب: طبیعتاً شیوه‌ای که بتوانند به طور عادلانه کارمزد را بین دریافت کنندگان قرض تقسیم کنند، شیوه درصدی و سرشکن کردن هزینه‌ها به میزان قرض دریافتی خواهد بود؛ چون امکان این که بتوان بر اساس هر پرونده کارمزد آن را حساب کرد واقعاً مشکل و شدنی نیست. آیا این شیوه اشکال دارد؟ اگر اشکال دارد شما راهنمایی بفرمایید که به چه شکلی این هزینه را محاسبه و از قرض گیرنده دریافت کنند؟

شما با انتخاب نام هر کدام از مراجع عظام تقلید می‌توانید فتاوای ایشان را ملاحظه نمایید.

فتوای حضرت امام خامنه‌ای(مد ظله العالی)

Khamenei

جواب: کارمزد، به عنوان مخارج صندوق گرفته مى‌شود. لذا مسئولین محترم صندوق باید طورى محاسبه کنند که کارمزد به مقدار هزینه‌هاى جارىِ صندوق مانند آب و برق و حقوق کارمندان و امثال آن باشد. حال اگر این محاسبه صورت گرفته و احیاناً مبلغى اضافه آمد، مصرف آن بستگى به نظر مسئولین صندوق دارد.[۱]


[۱]. استفتاء اینترنتی از سایت معظم له (شماره: ۴۱۲۵۴۴).

فتوای آیت الله موسوی اردبیلی(رحمه الله علیه)

Ardabili

جواب: می‌توان هزینه‌ی واقعی جمع‌آوری پول قرض‌الحسنه خیرین و هزینه بند (۴) را بر روی یک جمعی که در طول یک سال مثلاً قرض‌الحسنه می‌گیرند، تقسیم کرد و درصدی از آن‌ها کارمزد واقعی گرفت و طبعاً در چنین اقدامی، کسانی که وام کلان می‌گیرند، بیش از کارمزد قرض خودشان کارمزد می‌دهند، چنانچه با رضایت آن‌ها این کارمزد گرفته شود، اشکال ندارد، ولی نباید مجموع دریافتی به عنوان کارمزد بیش از هزینه‌های ذکر شده باشد. اضافه کردن هزینه تبلیغات برای تشویق مردم و یا جایزه برای افتتاح حساب قرض‌الحسنه به کارمزد محل تأمل است.[۱]


[۱]. استفتاء از دفتر معظم له (شماره: ۹۴۹۶ ۹۲/۱۱/۰۶)

فتوای آیت الله جوادی آملی(دامت برکاته)

javadi

جواب: اخذ کارمزد به عنوان اجرت متعارف عمل با رضایت طرفین اشکال ندارد.[۱]


[۱]. استفتاء کتبی از دفتر معظم له (۲ جمادی الثانی ۱۴۳۵).

فتوای آیت الله طباطبایی حکیم(دامت برکاته)

Hakim

جواب: محاسبه کارمزد به نحو مزبور با توافق طرفین و بدون شرط در قرض نباشد، بلامانع است.[۱]


[۱]. استفتاء اینترنتی از سایت معظم له (۲۰ ربیع الاول ۱۴۳۵).

فتوای آیت الله روحانی(دامت برکاته)

Rohani

جواب:

الف: بانک‌ها با قرارداد، این هزینه‌ها را می‌گیرند. بنابراین اشکالی ندارد.

ب: این شیوه هم که ذکر شد اشکال ندارد با رعایت قوانین ذکر شده.[۱]


[۱]. استفتاء از سایت معظم له (شماره: ۱۰۳۷۵۵).

فتوای آیت الله سیستانی(دامت برکاته)

Sistani

جواب: ممکن است شخص متقاضى براى کارکنان آن مؤسسه مالی در مقابل کسب موافقت سرمایه گذاران جهت پرداخت قرض جعلی قرار دهد، و این جعل ممکن است به مقدار کارمزد مورد نظر موسسه باشد.[۱]


[۱]. استفتاء اینترنتی از سایت معظم له (شماره: ۱۴۱۴۵۵).

فتوای آیت الله علوی گرگانی(دامت برکاته)

Alavi gorgani

جواب:

الف: در صورتی که این هزینه‌ها برای سپرده قرض‌الحسنه باشد می‌توانند جزو کارمزد محاسبه کنند.

ب: این شیوه اشکال ندارد.[۱]


[۱]. استفتاء اینترنتی از سایت معظم له.

فتوای آیت الله محقق کابلی(دامت برکاته)

kaboli

جواب: در فرض سؤال اگر بانک آن سودی که می‌گیرد در همان موارد ذکر شده مصرف کند، اشکال ندارد و اگر برای خود بانک ذخیره می‌ماند ربا و حرام است.[۱]


[۱]. استفتاء اینترنتی از سایت معظم له.

فتوای آیت الله مظاهری(دامت برکاته)

mazaheri

جواب:

الف: محاسبه و دریافت هزینه‌های متعارف نظیر موارد دوم و چهارم جایز است.

ب: جایز است.[۱]


[۱]. استفتاء اینترنتی از سایت معظم له (شماره: ۲۶۶۷۱ – ۹۲/۱۱/۰۵).

فتوای آیت الله هاشمی شاهرودی(دامت برکاته)

Mahmod hashemi

جواب:

الف: آری ولی بطور عادلانه.

ب: آری اشکال دارد و شکل صحیح آنست که بر اساس هر پرونده محاسبه شود.[۱]


[۱]. استفتاء‌اینترنتی از سایت معظم له (شماره: ۹۲۳۴۵۰).

احکام و استفتائات پول و بانک

ضمانت سود انتظاری

در یکی از مواد قرارداد مشارکت مدنی بانک ها چنین شرط شده است که: شریک(مشتری) متعهد گردید تسهیلات دریافتی را در موضوع مشارکت به نحوی به کار گیرد که در پایان دوره مشارکت سود مورد انتظار بانک محقق شود و اگر این سود محقق نشد هرچند مشتری به عنوان یکی از شرکا در این عدم تحقق سود مقصر…

شرط خرید کالا توسط مشتری در سلف

آیا در قرارداد سلف، خریدار می تواند با فروشنده شرط نماید که جنس خریداری شده را در سررسید، فروشنده از خریدار به قیمتی که الان معین می کنند بخرد؟

جریمه در قرض

مقدمه استفتاء مورد نظر در دسترس نمی باشد. شما با انتخاب نام هر کدام از مراجع عظام تقلید می‌توانید فتاوای ایشان را ملاحظه نمایید. فتوای حضرت امام خمینی(رضوان الله تعالی علیه) استفتاء مرجع مورد نظر در دسترس نمی باشد.فتوای حضرت امام خامنه‌ای(مد ظله العالی) شماره استفتاء:…
۱ از ۱۹

حکم شرعی بیت کوین از نظر مراجع تقلید

تا زمانی که این ارز پشتوانه دقیق و روشن مثل حمایت بانک مرکزی کشور را نداشته باشد بدون پشتوانه و ارزش است و اگر اقتصاد کشور را بر اساس آنچه کارشناسان اقتصادی می گویند با پولشویی ها و دور زدن حق حاکمیت به خطر بیندازد از نظر شرع بدیهی است که دارای اشکال است.

حکم فقهی پرداخت تسهیلات جعاله بانکی بابت حقوق کارکنان

حقوق کارکنان، بدهی‌ای است که فعال اقتصادی به کارکنان خود دارد و متعهد است بپردازد و لذا از مصادیق خدمت محسوب نمی‌شود تا بانک بتواند به چنین مواردی تسهیلات جعاله بپردازد و در صورتی که پرداخت شود بانک نمی‌تواند در ازای این تسهیلات سود دریافت نماید؛ هرچند امکان تأمین نقدینگی برای…

اعلام قیمت نقد در فروش نسیه

سوال: آیا در خرید و فروش نسیه لازم است حتماً فروشنده قیمت نقدی و نسیه کالا را اعلام کند؟ یا اگر فقط قیمت نسیه را اعلام کند معامله صحیح است؟

مصرف تسهیلات فروش اقساطی برای پرداخت بدهی

سوال: از بانک تسهیلات فروش اقساطی دریافت کردم و بانک به من وکالت داد تا با آن پول خودرو برای بانک بخرم و سپس آن را از طرف بانک و با مبلغی بیشتر به صورت اقساطی به خودم بفروشم. اما بنده آن را برای خرید خودرو مصرف نکردم وظیفه بنده الان چیست؟ با توجه به اینکه بانک با تلقی اینکه به…

تخفیف در معامله نسیه

سوال: اگر فردی کالایی را به صورت نسیه خریداری کند و قبل از سررسید بخواهد قیمت کالا را پرداخت نماید آیا برای فروشنده لازم است که در قیمت کالایی که فروخته تخفیف بدهد؟
۱ از ۲

کارمزد قرض‌الحسنه

سوال: زمانی که از بانک‌ها قرض‌الحسنه دریافت میکنیم مبلغی را به عنوان کارمزد علاوه از اصل قرض از ما دریافت می‌کنند آیا پرداخت این مبلغ جایز است؟

استفتاء/ قرض به شرط زیاده یا سپرده‌گذاری

شرط زیاده در قرض دو گونه است: عینی و حکمی. در زیاده عینی پرداخت کالا یا مبلغ اضافه شرط می‌شود؛ مثلا قرض دهنده می‌گوید: ده میلیون تومان به تو قرض می‌دهم به شرط اینکه یک میلیون تومان اضافه به من پس بدهی یا فلان کالایی را به من بدهی. در زیاده حکمی انجام کاری شرط می‌شود؛ مثلا…

شیوه محاسبه کارمزد وام قرض الحسنه

بانک‌ها برای محاسبه کارمزد پرداخت قرض‌الحسنه این هزینه‌ها را داخل می‌کنند: ۱- هزینه تبلیغاتی که برای تشویق مردم برای افتتاح حساب قرض‌الحسنه می‌کنند؛ ۲- هزینه‌های جمع‌آوری قرض ۳- هزینه‌های جوایزی که به مردم پرداخت می‌کنند برای قرض دادن به بانک ۴- هزینه‌های کارمندان، ساختمان، آب،…