موسسه طیبات
موسسه تحقیقات و آموزش فقه اقتصادی
مرور برچسب

اوراق بهادار

مقاله/تأملی فقهی و حقوقی در عین انگاری سهام شرکت های تجاری

نویسندگان: سید عبدالمطلب احمدزاده بزاز، مرتضی محمدی، محمدرضا مروارید

چکیده: شناخت ماهیت سهام شرکت های تجاری، در تبیین درست ماهیت معاملات و مبادلات آن ها تأثیری فراوان دارد. در تبیین ماهیت سهام، دیدگاه های مختلفی ارائه شده است. یکی از مهم ترین دیدگاه ها، دیدگاهی است که به عین بودن یا حق عینی بودن سهم باور دارد. بر اساس این دیدگاه، حقوقی که برای سهام دار وجود دارد، در خود ورقه سهم انعکاس و تجسم یافته و مبدل به مال عینی شده است. این دیدگاه در تقابل با دیدگاهی است که سهم را دَین یا مبیّن حق دَینی، می داند. برای اثبات…

مقاله / بررسی حقوقی اوراق اختیار معامله در بازار بورس اوراق بهادار

نویسندگان: محمد‌تقی رفیعی ؛ راضیه عبدالصمدی

چکیده: با توجه به مزایا و کار‌کردهای ابزارهای مالی نوین در کاهش ریسک و رونق بازارهای سرمایه، بررسی" اوراق اختیار معامله"، که یکی از مهمترین آنها محسوب می‌گردد، مورد کنکاش حقوقی قرار گرفته است. مقاله حاضر با توجه به موضوع آن که جنبه‌ی کاربردی دارد و امروزه‌موردنیازبازار سرمایه در ایران است با زمینه پژوهشی لازم پس از بیان و بررسی دیدگاه‌های مطرح در این خصوص که از سوی برخی از فقیهان و حقوقدانان ارائه شده،به دنبال توجیه مناسبی ازاین نهاد و تبیین…

تحلیل فقهی حقوقی اوراق بهادار مرابحه

نویسنده: محمدحسین عباسی؛ امین بدیع صنایع

چکیده: عقد مرابحه، قرارداد فروشی است که فروشنده به وسیله آن، قیمت تمام شده کالا، اعم از قیمت خرید، هزینه های حمل و نقل، نگهداری و سایر هزینه های مرتبط را به اطلاع مشتری می رساند، سپس با افزودن مبلغ یا درصدی به عنوان سود، به وی می فروشد، بیع مرابحه می تواند به صورت نقد یا نسیه منعقد شود و به طور معمول، نرخ سود نسیه آن بیشتر است. براساس این عقد، اوراق بهاداری با نام اوراق بهادار مرابحه طراحی شده است که همانند سایر اعمال حقوقی، حقوق و تعهدات و…

تبدیل به اوراق بهادار نمودن دارایی ها: راهکاری مهم برای بانکهای اسلامی

فیصل احمد منجو؛ مترجم:مجتبی کریمی

چکیده: مفهوم«تبدیل به اوراق بهادار نمودن دارایی‌ها»4برای نخستین‌بار در ایالات متحده‌ امریکا و در دهه 1970 ابداع شد.این تکنیک در ظرف چند دهه به‌عنوان یک محصول مالی‌ بسیار مهم و ارزشمند در بخش بانکداری«متعارف»1مورد پذیرش قرار گرفت.آنچه با اطمینان می‌توان گفت این است که منافع این راهکار،می‌تواند هزینه‌های آن را تحت‌پوشش‌ قرار دهد.به این دلیل،این پدیده از سوی دولت‌ها،بانک‌ها و شرکت‌های تجاری به منزله یک‌ ابزار مالی مهم پذیرفته شده است.از خصوصیات ویژه…

تحلیل فقهی و حقوقی صکوک استصناع

محمد باقر پارساپور؛ محمد والائی

چکیده: یکی از انواع صکوک، صکوک استصناع است. این صکوک بر مبنای عقد استصناع و برای ساخت مال معین و یا تکمیل آن و یا احداث پروژه‌های عمرانی منتشر، عرضه و منتقل می‌شود. صکوک استصناع بر دو نوع است: نوع ساده (مستقیم و غیرمستقیم) بر پایة سند دین، و نوع پیچیده (به‌موجب دستور‌العمل)، که هریک جداگانه بررسی می‌شود. ماهیت حقوقی عمل صدور(انتشار) از نظر تجاری و مدنی در نوع اول اگر از سوی تاجر صورت پذیرد، عملی تجاری ودر غیر این صورت عملی مدنی است و در نوع دوم…

بررسی فقهی و حقوقی اوراق بهادار مضاربه

غلامرضا مصباحی مقدم؛ سید علی اصغر رحیمی؛ مجتبی کاوند

چکیده: یکی از ابزارهایی که می توان بر اساس قراردادهای اصیل اسلامی طراحی کرد اوراق مضاربه است. عقد مضاربه به عنوان مبنای انتشار اوراق مضاربه و مفاهیم و روابط حقوقی بین ارکان اوراق پیش گفته، به آن نظمی حقوقی داده و از آن نظام حقوقی با ویژگی های خاص خود ساخته است. روابط موجود در فرایند انتشار و اجرای اوراق مضاربه بر اساس این ماهیات و قواعد عام حقوقی تنظیم می شود. به همین لحاظ نیاز به بررسی حقوقی این اوراق امری ضروری است. پژوهش پیش رو بر اساس روش…

ابعاد فقهی، حقوقی و مالی قراردادهای سلف در بورس

ابراهيم عبدی پور فرد؛ سيد مرتضي شهيدی

چکیده: قرارداد سلف به‌عنوان یکی از اقسام بیع در فقه امامیه و حقوق ایران علاوه بر تبعیت از قواعد عمومی قراردادها و قواعد امری عقد بیع، دارای احکامی همچون ضرورت قبض فی‌المجلس ثمن و ممنوعیت فروش مبیع سلف قبل از سررسید است. با توجه به پیش‌بینی این قرارداد به‌عنوان یکی از سازوکارهای معاملات بورس‌های کالایی، رعایت شرایط و احکام خاص آن در این بازارها نیازمند بررسی و تحلیل است. در بازار فیزیکی بورس‌های کالایی که قرارداد سلف در آن منعقد می‌گردد، حصول قبض…

بررسی اجمالی فقهی بورس اوراق بهادار از منظر فقه

نویسنده: سید سجاد علم الهدی / مجله دانش‌پژوهان؛ پاییز و زمستان ۱۳۸۲؛ شماره ۴

جستارگشایی «بازار بورس اوراق بهادار به عنوان یک نهاد اقتصادی مهم، نقش زیادی در تجمیع سرمایه های متفرق و اندک ایفا می نماید و نیز امکان سرمایه گذاری در طرحهای بزرگ را فراهم می آورد. علاوه بر آن شفافیت و سرعت داد و ستد اوراق بهادار از ویژگی های بازار بورس است. در این نوشتار سعی شده با توجه به اصل جامعیت اسلام در پاسخگویی به مسائل جدید، عملکرد بورس اوراق بهادار از نظر فقهی مورد تحلیل قرار گیرد.» واژگان کلیدی - بورس: بازاری است که درآن اوراق…