موسسه طیبات
موسسه تحقیقات و آموزش فقه اقتصادی
مرور برچسب

بانکداری بدون ربا

شاخص‌های صوری شدن معاملات در عملکرد بانکداری بدون ربا در ایران

نویسندگان: محمدنقی نظرپور؛ محمدرضا یوسفی شیخ رباط؛ میمنت ابراهیمی

چکیده: با توجه به گذشت حدود سه دهه از اجرای قانون عملیات بانکداری بدون ربا در ایران و پدیدار شدن تحولات گسترده در نظام بانکی کشور، اکنون لازم است از دو جنبه انطباق عملکرد نظام بانکداری بدون ربا با مقررات بانکی و اصول و معیارهای شرعی (از جمله معیارهای ممنوعیت ربا، اکل مال بالباطل، ضرر و ضرار، غرر و صوری نشدن معاملات) بررسی­های علمی و تجربی صورت پذیرد. این مقاله به شناسایی و معرفی شاخص­های صوری شدن معاملات جهت ارزیابی عملکرد نظام بانکداری بدون ربا…

قاعده سیاست پولی مطلوب در محیط بانکداری بدون ربا

نویسندگان: اکبر کمیجانی؛ سید ضیاءالدین کیاءالحسینی؛ اسدالله فرزینوش

چکیده: انتخاب سیاست‌های پولی نامناسب در دهه‌های گذشته و بروز مشکل‌های جدید اقتصادی باعث شد تا مسأله بهینه‌یابی در انتخاب سیاست پولی مطلوب و مفهوم‌هایی مانند هزینه کاهش تورم، ناسازگاری زمانی، تعادل نش و اعتبار و شهرت بانک مرکزی مورد توجه قرار گیرد. فرآیند بهینه‌یابی به قواعد سیاست پولی و توابع عکس‌العملی که بانک‌های مرکزی برای دست‌یابی به تابع هدف، ملزم به اعلان رسمی و رعایت آن هست، می‌انجامد. این تحقیق به دنبال پاسخ به این پرسش است که با توجه به…

امام خمینی و بانکداری بدون ربا

مصاحبه با حجت الاسلام سید عباس موسویان

دیپنا: در جھت شناسایی بیشتر این نوع بانکداری و اندیشه ھای امام خمینی(ره) در این راستا، گفتگویی با حجت الاسلام والمسلمین سید عباس موسویان، عضو ھیات علمی پژوھشگاه فرھنگ و اندیشه اسلامی انجام گرفته است.

بانکداری بدون ربا از نگاه شهید صدر

نویسنده: سید عباس موسویان

چکیده: اندیشة اصلی شهید صدر در الگوی بانکداری بدون ربا، واسطه‌گری مالی بانک میان سپرده‌گذاران و سرمایه‌گذاران در قرارداد مضاربه است. در این الگو، بانک وجوه مازاد سپرده‌گذاران را جذب کرده؛ سپس آن‌ها را براساس مضاربه در اختیار سرمایه‌گذاران می‌گذارد. در این الگوی افزون بر سپرده‌های سرمایه‌گذاری سپرده پس‌انداز و جاری نیز در نظر گرفته شده است که اولی همانند سپرده سرمایه‌گذاری، و دومی براساس قرارداد قرض بدون بهره است و بانک افزون بر حفظ و نگهداری آن…

بررسی مشکلات بانکداری بدون ربا در ایران (۲)

پایین بودن نرخ سود سپرده‏های بانکی، می‏تواند پیامدهای ناگواری به همراه داشته باشد، که آنها را به طور اختصار بیان می‏نماییم: الف- افزایش رباخواری از آنجا که سپرده ‏گذاران نمی‏توانند با سپرده ‏گذاری در بانک به سود مورد نظرشان دست‏ یابند، و برای تامین سود، قادر به سرمایه‏گذاری مستقیم نیز نمی‏باشند، سپرده‏های خود را وارد بازار نموده، و چنانچه ربا خواری آشکار برایشان میسر نباشد، برای دستیابی به سود تضمینی، به رباخواری مخفیانه دست می‏زنند، و حداقل در…

نقش بانکداری بدون ربا در رفع فقر

سعید فراهانی فرد / نامه مفید، شماره 17، 1378

چکیده: امروزه بسیاری از کشورهای جهان اسلام مواجه با فقر و توسعه نیافتگی می باشند. عوامل گوناگون سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در پیدایش این پدیده مؤثر بوده اند. در میان عوامل اقتصادی، حاکمیت نظام بهره نقش تعیین کننده ای در تشدید فقر داشته است. در دهه های اخیر، این معضل، در کنار دغدغه دین باوری، دانشمندان مسلمان را بر ترسیم الگوهای بانکداری بدون ربا واداشته است. تحقق نظام بانکی بدون ربا همراه با اجرای سایر ابعاد نظام اقتصادی اسلام به رفع فقر از این…

ریشه‌یابی یک طرفه‌بودن قراردادهای بانکی

عضو شورای فقهی بانک مرکزی یک عامل مهم عقد قراردادهای خلاف قانون یا فقه از سوی بانک‌ها را «عدم وجود…

به گفته سید عباس موسویان، «به دلیل اینکه اطلاعات مشتریان برای بانک‌ها قابل‌وصول نیست، بانک به دنبال راهکاری می‌رود که خود را از ریسک مصون بدارد و در برخی از موارد، هر طور شده ریسک را به شریک منتقل کند». او با انتقاد از عملکرد ۵ گروه مرتبط با «نهادینه‌سازی بانکداری اسلامی»، یعنی حوزه، دانشگاه‌ها، بانک مرکزی، صنعت بانکداری و مشتریان بانک‌ها، علت عدم‌رشد دانش بانکداری اسلامی در ایران را این دانست که هیچ کدام از این گروه‌ها همتی نکردند و به این…