موسسه طیبات
موسسه تحقیقات و آموزش فقه اقتصادی
مرور برچسب

اجاره

استفتاء/ سوالات مربوط به اجاره از آیت الله العظمی سیستانی

فتوای آیت الله سیستانی(دامت برکاته) 1-پرسش: اگر کارگری را اجیر کنیم و هیچ شرطی از بیمه کردن و غیره نکرد ولی بعد از انجام کار و گرفتن حقوق ادعای بیمه و دیگر امتیازات می‌کند آیا چنین حقی دارد؟ پاسخ: اگر کسی را اجیر کنند و مقرراتی که در مورد حقوق کارگر در قانون آمده است مورد توجه نباشد کارگر حق مطالبه ندارد مگر این که آن مقررات به حدی در عرف جامعه متعارف شود که هیچ قراردادی بدون رعایت آنها بسته نشود به گونه‌ای که اگر ذکر نگردد، در عرف…

مقاله / بررسی فقهی-نظری اوراق بهادار اسلامی (صکوک)

نویسنده: سید روح الله احمدی حاجی آبادی

چکیده: بانک‌های اسلامی با وجود اوراق صکوک در بازار مالی می‌توانند ترازنامه خود را به صورت اثربخش‌تری مدیریت کنند. از طرف دیگر افرادی که حجم عظیمی از نقدینگی در اختیار دارند و بازده اندکی از آن بدست می‌آورند‌، اکنون با خرید اوراق قابل معامله صکوک می‌توانند از نرخ بازده واقعی رقابتی آن‌که قابل مقایسه با نرخ بازده بازار کلاسیک است، بهره‌مند شوند. گذشته از این بانک‌های اسلامی که برای مدیریت نقدینگی خود از مرابحه کالا استفاده می‌کنند، می‌توانند از…

مقاله/ اجرت در فسخ اجاره

نویسنده: زهراسادات میرهاشمی

چکیده: هرچند، بر طبق قواعد عمومی قراردادها، اثر فسخ ناظر به آینده است، ولی در عقد اجاره خصوصیتی وجود دارد که نمیتوان به آسانی این قاعده را اجرا کرد؛بنابراین هرگاه عقد اجاره در اواسط مدت فسخ شود، اختلاف است که آیا اثر فسخ باید تنها نسبت به بقیه مدت مؤثر واقع شود و آنچه از مدت اجـاره سـپری شـده،بـه جاي خود باقی بماند، یا این فسخ، اجاره را از زمان عقد منحل میسـازد بـه طـوری که عقد کأن لم یکن فرض شده و در نتیجه، تمام اجرت المثل به مالـک ابتـدایی آن…

بررسی مشروعیت اجاره پول

نویسنده: احمدعلی قانع

چکيده: ربای قرضی و معاملی از جمله معامالت حرام به شمار می‌روند و اجاره نفس و شیء از جمله معامالت حلال. آیا اجاره پول با حفظ همه ارکان اجاره و احکام آن، مصداق قرض و ربا است یا زیر مجموعه اجاره اشیاء؟ پژوهش حاضر ضمن توجه به ماهیت پول و کارکرد آن و نیز با در نظر گرفتن ارکان و احکام ربا و قرض و اجاره، مدعی است اجاره پول همانند اجاره یک خانه یا ماشین امکان دارد و مشروع میباشد و با توجه به تفاوت احکام اجاره و ریسک‌پذیری موجر نسبت به عین یا مال الاجاره…

قابلیت اوراق بهادار اسلامی در مهار تورم به عنوان ابزار سیاستی

نویسندگان:احمد شعبانی ؛ وهاب قلیچ

چکیده: با توجه به حرمت ربا و محدوديت شرعيی در كاربرد ابزارهای متداول سياست‌گذاری نيازمندی به ابزارهای غيرربوی و كارا در سياست‌گذاری مالی و پولی اقتصاد كشور به‌شدت احساس می شود. پرسش اصلی مقاله پيش‌رو آن است كه آيا اوراق بهادار اسلامی در كاهش زمينه‌های پديدآورنده تورم در ايران كاربرد دارند يا خير؟ مقاله پيش‌رو مي‌كوشد پس از تبيين علل پديدآورنده تورم در ايران طی چند دهه اخير به نقش اوراق بهادار اسلامی بپردازد. در اين قسمت به واكاوی نقشی كه چهار…

بیع شرط و عقد اجاره

سعید ابراهیمی؛ علی اکبر ایزدی فرد؛ حسین کاویار

چکیده: قراردادهای اجاره در عرف رایج امروزی عمدتا در قالب «رهن و اجاره» منعقد می‌گردند. با توجه به وجود پاره‌ای از ایرادات فقهی ناظر بر این نوع از قراردادها فقهاء پیشنهاداتی را مطرح نموده اند که شامل توجیه قرارداد یادشده در قالب شرط قرض و یا شرط عاریه و ودیعه در عقد اجاره می‌باشد که در جای خود محل تامل و بررسی است. در این میان از جمله راهکارهای پیشنهادی، شیوه‌ای است که توسط برخی صاحبنظران همچون آیت‌الله سیستانی مطرح گردیده است و تحت عنوان بیع شرط…

جایگاه بیع استصناع – قرارداد سفارش ساخت – در فقه شیعه و سنی

مریم نقدی دورباطی ؛ محمدرضا حیدریان

چکیده: در میان جوامع انسانی،انواع معاملات وجود دارد و انسان‌ها با توجه به وضع اقتصادی‌ و مالی خویش از هریک از آن اقسام بهره می‌جویند.از جمله؛معامله‌ی استصناع است‌ که در آن،شخص نزد صنعتگر می‌رود و از او می‌خواهد کالایی را برای او بسازد و میان‌ آن دو قراردادی منعقد می‌شود. آنچه که گاه به آن اشاره می‌شود آن است که از دیدگاه فقه شیعه این‌گونه معامله‌ صحیح نیست و منسوب به عدم صحت است،هدف نوشتار حاضر،بررسی مبانی فقهی‌ این‌گونه از بیع در میان شیعه و اهل…

تحلیل مفهوم عقد استصناع

عباس دهقانی نژاد؛ حسین عابدینی

چکیده: یکی از قراردادهایی که در میان عرف، رواج زیادی دارد، «عقد استصناع» است. مراد از استصناع این است که کسی از سازندهای بخواهد مالی را براساس شرایطی که به او میگوید، با مواد اولیة در اختیار خودش، ساخته و قیمت آنرا دریافت کند، مثل سفارش ساخت در، پنجره و... . این مقاله بر آن است که در ابتدا جایگاه عقد استصناع را در فقه اسلامی تبیین کند (مبحث اول)، سپس انطباق آنرا بر بعضی از عقود معین در حقوق مدنی ایران بررسی کند.(مبحث دوم) و در نهایت، مشروعیت و…

بررسی تطبیقی مدل‌های عملیاتی کارت اعتباری در بانکداری اسلامی

عباس موسویان ؛سعید احمدی

چکیده: امروزه استفاده از کارت‌های اعتباری توسعه فراوانی در نظام بانکی پیدا کرده است. مشتریان بانک‌ها ترجیح می‌دهند برای رفع احتیاجات روزمره خود، از تسهیلات کوتاه‌مدت بانکی از راه کارت‌های اعتباری استفاده کنند. این در حالی است که اغلب مدل‌های عملیاتی کارت‌های اعتباری در بانکداری سنتی براساس قرارداد قرض با بهره طراحی شده‌اند که از دید فقه اسلامی ربا و ممنوع است. بر این اساس، بانک‌های اسلامی کوشیده‌اند راهکارهایی پیدا کنند که در عین مشروعیت،…