شیوه محاسبه کارمزد وام قرض الحسنه
بانکها برای محاسبه کارمزد پرداخت قرضالحسنه این هزینهها را داخل میکنند: ۱- هزینه تبلیغاتی که برای تشویق مردم برای افتتاح حساب قرضالحسنه میکنند؛ ۲- هزینههای جمعآوری قرض ۳- هزینههای جوایزی که به مردم پرداخت میکنند برای قرض دادن به بانک ۴- هزینههای کارمندان، ساختمان، آب، برق، کاغذ، کامپیوتر و هر هزینهای که مرتبط با جمعآوری و پرداخت قرض است و مجموع اینها را حساب کرده و به کل منابع تقسیم و سرشکن میکنند.
حال سؤال این است الف: آیا بانکها میتوانند این هزینهها را به عنوان کارمزد دریافت کنند؟ ب: طبیعتاً شیوهای که بتوانند به طور عادلانه کارمزد را بین دریافت کنندگان قرض تقسیم کنند، شیوه درصدی و سرشکن کردن هزینهها به میزان قرض دریافتی خواهد بود؛ چون امکان این که بتوان بر اساس هر پرونده کارمزد آن را حساب کرد واقعاً مشکل و شدنی نیست. آیا این شیوه اشکال دارد؟ اگر اشکال دارد شما راهنمایی بفرمایید که به چه شکلی این هزینه را محاسبه و از قرض گیرنده دریافت کنند؟
شما با انتخاب نام هر کدام از مراجع عظام تقلید میتوانید فتاوای ایشان را ملاحظه نمایید.
فتوای حضرت امام خامنهای(مد ظله العالی)
جواب: کارمزد، به عنوان مخارج صندوق گرفته مىشود. لذا مسئولین محترم صندوق باید طورى محاسبه کنند که کارمزد به مقدار هزینههاى جارىِ صندوق مانند آب و برق و حقوق کارمندان و امثال آن باشد. حال اگر این محاسبه صورت گرفته و احیاناً مبلغى اضافه آمد، مصرف آن بستگى به نظر مسئولین صندوق دارد.[۱]
[۱]. استفتاء اینترنتی از سایت معظم له (شماره: ۴۱۲۵۴۴).
فتوای آیت الله موسوی اردبیلی(رحمه الله علیه)
جواب: میتوان هزینهی واقعی جمعآوری پول قرضالحسنه خیرین و هزینه بند (۴) را بر روی یک جمعی که در طول یک سال مثلاً قرضالحسنه میگیرند، تقسیم کرد و درصدی از آنها کارمزد واقعی گرفت و طبعاً در چنین اقدامی، کسانی که وام کلان میگیرند، بیش از کارمزد قرض خودشان کارمزد میدهند، چنانچه با رضایت آنها این کارمزد گرفته شود، اشکال ندارد، ولی نباید مجموع دریافتی به عنوان کارمزد بیش از هزینههای ذکر شده باشد. اضافه کردن هزینه تبلیغات برای تشویق مردم و یا جایزه برای افتتاح حساب قرضالحسنه به کارمزد محل تأمل است.[۱]
[۱]. استفتاء از دفتر معظم له (شماره: ۹۴۹۶ – ۹۲/۱۱/۰۶)