موسسه طیبات
موسسه تحقیقات و آموزش فقه اقتصادی
مرور رده

پورتال فقه پول و بانک

تحلیل چالش‌های جریمه تأخیر تأدیه در بانکداری بدون ربا و ارائه راهکار جایگزین

وهاب قلیچ؛ فرشته ملاكريمی

چکیده: دریافت جریمه دیرکرد بازپرداخت تسهیلات بانکی از جمله بحث‌های چالشی و مورد نقد نظام بانکداری بدون ربا در ایران است. چالش‌های فقهی، حقوقی و اقتصادی فراوانی که درباره این مسئله وجود دارد ضرورت ارائه راهکارهای جایگزین را دو چندان می‌کند. پرسش اصلی مقاله این است که آیا می‌توان با استفاده از ظرفیت‌های موجود در فقه به راهکاری دست یافت که ضمن حل معضل مطالبه‌های معوّق و داشتن کارایی مناسب، شبهه شرعی نداشته باشد؟ مقاله پیش ‌رو درصدد است با استفاده…

بررسی فقهی و حقوقی وثایق بانکی

فرشته ملا کریمی

يكي از موضوعات مطرح در حوزه فقه بانكي، اخذ وثايق بانكي مي باشد. دريافت وثيقه از متقاضي تسهيلات در قالب قرارداد رهن تعريف مي گردد. وثيقه گذاري اسناد تجاري با مشكلاتي روبرو مي گردد. طبق اصول حاكم بر قرارداد رهن، تنها رهن اعيان صحيح است؛ چراكه داراي ويژگي به قبض درآمدن هستند اما رهن دين جايز نيست زيرا نمی‌توان آن را به قبض درآورد. اسناد تجاري هم به دليل اينكه معرف يك دين به شمار مي آيد، در زمره اعيان قرار نمی‌گيرد لذا به وثيقه نهادن آن جايز نمي…

دیدگاه غرب به بانکداری اسلامی

تحقيقات اخير مؤسسات رتبه‌بندی غرب و تحلیل‌های منتشرشده در نشريات غربي نشان می‌دهند بانکداري اسلامي در حال رشد بوده و مؤسسات مالي اسلامي طبق شريعت به‌خوبی مسير بهبود را طي می‌کنند. جاي شگفتي دارد كه بانكداران غربي كه براي قرن‌ها به پديده‌اي بنام بهره يا «ربا» خو گرفته بودند، بانكداري اسلامي و ماليه اسلامي را با آغوش باز مي‌پذيرند و از خلاقيت‌هاي بانكداران اسلامي، بهره مي‌جويند. درنتیجه بانكداري و ماليه اسلامي كه تا چند سال قبل به‌عنوان يك «وصله…

برگزاری بیستمین دوره آموزشی کارمندان بانک مهر اقتصاد در سال ۱۳۹۵

دوره بیستم آموزشهای کارکنان بانک مهر اقتصاد در سال 1395 با عنوان شرح تخصصی فقهی قراردادهای بانک مهر اقتصاد از تاریخ 18 لغایت 21 دی ماه 1395 با همکاری مؤسسه فقه اقتصادی طیبات و معاونت آموزش بانک مهر اقتصاد به مدت چهار روز در محل مرکز آموزش معصومیه قم واقع در شهر مقدس قم برگزار گردید. در این دوره آموزشی تعداد 20 نفر از کارکنان این بانک از استانهای مختلف حضور داشتند. در این مدت مباحث اخلاق کسب و کار در اسلام، رباشناسی، عقدشناسی، شرح تخصصی قراردادهای…

برگزاری نهمین دوره آموزشی کارمندان موسسه اعتباری ثامن در سال ۱۳۹۵

نهمین دوره آموزشی شرح تخصصی فقهی قراردادهای موسسه اعتباری ثامن از تاریخ 21 لغایت 24 دی ماه 1395 با همکاری موسسه فقه اقتصادی طیبات و اداره آموزش موسسه اعتباری ثامن به مدت چهار روز در محل هتل المپیک واقع در شهر مقدس قم برگزار گردید. در این دوره آموزشی تعداد 30 نفر از کارکنان این موسسه حضور داشتند. دوره با حضور اساتید و مدرسین موسسه طیبات همچون استاد صفا، استاد رضایی، استاد ایمانی ملکی، استاد نقیئی و استاد عبادی برگزار گردید و دوره با برگزاری آزمون…

شانزدهمین دوره آموزشی احکام بانکی بدون ربا ویژه روحانیون

شانزدهمین دوره آموزشی احکام بانکی بدون ربا ویژه روحانیون از 11 دی ماه 1395 با همکاری موسسه فقه اقتصادی طیبات و مرکز آموزشهای کاربردی حوزه علمیه قم به مدت یک هفته  در محل مدرسه امام کاظم علیه السلام واقع در شهر مقدس قم برگزار گردید. در این دوره آموزشی تعداد 25 نفر از علاقمندان موضوعات فقه اقتصادی که از طریق سایت طیبات ثبت نام نموده بودند شرکت کردند  و با حضور در کلاسهای دوره با محتوای اموزشی در نظر گرفته آشنا شدند. دوره با حضور اساتید و مدرسین…

سه نقش اساسی بانک‌ها در اقتصاد مقاومتی؛ هدایت منابع، تامین مالی و مدیریت ریسک

گفت‌وگو با عضو شورای فقهی بانک مرکزی در خصوص نقش بانک‌ها در اقتصاد مقاومتی؛ به مناسبت هفته بانکداری…

حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر سید عباس موسویان به مناسبت هفته بانکداری اسلامی در گفت‌وگویی به برخی موضوعات و چالشهای عملیات بانکی کشور پرداختند که بخشی از این گفتگو به شرح ذیل است:

اعتبار اسنادی یا همان LC چیست؟

مطابق قانون عملیات بانکی بدون ربا یکی از خدمات بانکها،  صدور اعتبارات اسنادی می باشد. اعتبار اسنادی وسیله‌ای برای پرداخت در مبادلات بین المللی است و از جمله خدماتی است که به موجب آن (بانک گشاینده) بر اساس درخواست و دستورات مشتری (متقاضی اعتبار اسنادی یا خریدار) و یا از طرف خود به عنوان ذی‌نفع موظف می‌شود به منظور خرید یا سفارش کالا یا دریافت خدمات در مقابل اسناد مقرر و مطابق با شرایط مندرج در اعتبار اسنادی، پرداختی را به شخص ثالث (ذی‌نفع یا…

بانک‌های ربوی نمی گذارد نمازهای جماعت ما اثر کند.

حضرت آیت‌الله العظمی جوادی آملی گفت: بانک‌های ربوی نمی‌گذارد که نمازجماعت‌های ما اثر کند، یک سیلی جهنمی‌ها صورت میلیون‌ها انسان را سرخ می‌کند، یک میوه بهشت ممکن است میلیون‌ها سال بماند، یک سیلی جهنم ممکن است، صورت میلیون‌ها نفر را سرخ کند، مغررو نشویم که نماز جماعت می‌خوانیم، ثواب نمازمان چند برابر می‌شود، از آن طرف عذاب‌ها را هم ببینیم، در دنیا هم کلمات الهی و فیض الهی نامتناهی است، به عنوان نمونه همه موجودات کلمات الهی هستند، کلمه آن است که ما…