موسسه طیبات
موسسه تحقیقات و آموزش فقه اقتصادی
مرور رده

مطالب و مقالات اقتصادی

مقاله/تحلیل مقایسه‌ای ریسک اعتباری در بانکداری اسلامی و بانکداری متداول

نویسندگان: مهدی صادقی شاهدانی؛ محمدابراهیم آقابابایی

چکیده: عدم پرداخت اصل و فرع بدهی طبق شرایط مندرج در قرارداد، ریسک اعتباری تلقی می شود. از میان ریسک های موجود در عملیات بانکی، ریسک اعتباری از آن جهت که حیات بانک به آن وابسته است، مهم ترین ریسکی است که بانک ها با آن مواجه می شوند. توجه به عوامل مؤثر و مدیریت صحیح این ریسک، می تواند تضمین کننده ثبات و سودآوری بانک باشد. هرچند ابعاد مختلف این موضوع در بانکداری متداول مورد توجه قرار گرفته، اما به دلیل ماهیت متفاوت بانکداری اسلامی، بررسی این ریسک و…

مقاله/بررسی نظری ثبات و کارایی بانکداری اسلامی در مقایسه با بانکداری متعارف

نویسندگان: حسین عیوضلو؛ حسین میسمی

چکیده: ایده بانکداری و تامین مالی اسلامی که نخستین بار در دهه 1950 مطرح شد، بر یک اصل کلی استوار بوده و آن تحریم ربا است. در حقیقت، شارع مقدس اسلام به وضوح معامله های ربوی را در آیه ها و روایت های متعدد نفی می‌کند. حال پرسش این است که آیا نظام بانکداری اسلامی که بر مبنای حرمت ربا بنا نهاده شده، مزیتی نسبت به نظام متعارف دارد؟ پاسخ به این پرسش در دوره اخیر اهمیت دوچندانی یافته است. علت این امر نیز بحران‌هایی است که نظام اقتصاد متعارف به صورت…

مقاله/بانکداری اسلامی دربرخی کشورهای جهان

نویسنده: خدیجه تقی زاده

چکیده: قانون بانکداری اسلامی در ایران در سال 1362 به تصویب رسید و براساس آن بانک ها ملزم شدند در مدت سه سال تمام عملیات بانکی خود را در قالب بانکداری بدون ربا انجام دهند. در کشور پاکستان برای رشد بانکداری اسلامی سه استراتژی یعنی تأسیس بانک های کاملاً اسلامی نوپا با مشارکت بخش خصوصی، ایجاد بانک های تجاری به عنوان مکمل بانک های اسلامی، ایجاد یک باجه مخصوص عملیات بانکداری اسلامی در تمام شعب بانک های تجاری را در دستورکار قرارگرفت. در کشور مالزی نیز…

مقاله/بانکداری و اقتصاد اسلامی: معرفی اجمالی جوانب فقهی و حقوقی عقود بانکداری اسلامی

نویسنده: حسین عیوضلو

چکیده: مضاربه در آیین‌نامه‌های اجرایی قانون عملیات بانکداری بدون‌ ربا:در دستور العمل اجرایی مضاربه در ماده 1 و در آیین‌نامه فصل‌ سوم قانون عملیات بانکداری بدون ربا در ماده 63 نیز عقد مضاربه‌ چنین تعریف شده است: "مضاربه قراردادی است که به موجب آن یکی از طرفین(مالک) عهده‌دار تأمین سرمایه(نقدی)می‌گردد، با قید اینکه طرف دیگر (عامل) با آن تجارت کرده و در سود حاصله هر دو طرف شریک‌ باشند. 2 3-شرط لازم در عقد مضاربه‌ باطل است و مبطل عقد است همان‌گونه که…

مقاله/بانکداری اسلامی؛چالشهای نظری-عملی

نویسندگان: رضا اکبریان؛ حمید رفیعی

چکیده: ایده بانکداری اسلامی نخستین‌بار در دهه 1950 مطرح شد و هم اکنون بیش از صد نوع بانک اسلامی وجود دارد. بانکداری اسلامی از ابتدای پیدایش تاکنون دستخوش تغییرها، مشکل‌ها و چالش‌های فراوانی بوده است. به‌ویژه تغییرهای اخیر جهان، فناوری اطلاعات (IT ) و بحث‌های مربوط به سازمان تجارت جهانی (WTO)، بانک‌های اسلامی را در رقابت هرچه بیشتر با بانک‌های سنتی قرار داده است. در مقاله، نخست به‌صورت موردی به بررسی مشکل‌ها و چالش‌های عملی مواجه با بانکداری…