موسسه طیبات
موسسه تحقیقات و آموزش فقه اقتصادی
مرور رده

پورتال فقه عمومی معاملات

شک در رعایت عقود

سوال: اگر شک کنیم که بانک قوانین را رعآیت می کند یا نه،‌ آیا می توانیم همچنان با آنان معامله کنیم(تسهیلات بگیریم و یا سپرده‌گذاری کنیم)؟

حکم فقهی پرداخت تسهیلات جعاله بانکی بابت حقوق کارکنان

موسسه فقه اقتصادی طیبات به سوال یکی از کاربران سایت پیرامون پرداخت تسهیلات جعاله بانکی بابت حقوق…

حقوق کارکنان، بدهی‌ای است که فعال اقتصادی به کارکنان خود دارد و متعهد است بپردازد و لذا از مصادیق خدمت محسوب نمی‌شود تا بانک بتواند به چنین مواردی تسهیلات جعاله بپردازد و در صورتی که پرداخت شود بانک نمی‌تواند در ازای این تسهیلات سود دریافت نماید؛ هرچند امکان تأمین نقدینگی برای چنین مواردی با استفاده از قراردادهای دیگر فراهم است.

معامله ربوی در حالت جهل و اضطرار

نویسنده: آیت الله خرازی

صاحب جواهر از دروس شهید اوّل نقل کرده: (اگر پرداخت کننده ربا مضطر باشد و چاره ای هم نداشته باشد، اقرب این است که حکم تحریم در حق او برداشته می شود). وی پس از نقل سخن شهید اول، گفته است: (این سخن در باره برخی مصادیق اضطرار، سخن خوبی است).1 شاید مراد او از عبارت (برخی مصادیق اضطرار) موردی است که اضطرار به حدی برسد که اکل مال غیر جایز باشد. در هر صورت چندین اشکال به این سخن وارد است: 1. وجهی برای تخصیص این حکم به پرداخت کننده…

بیع العینه: بررسی فقهی و کاربرد آن در اختیار معامله تبعی و اوراق تورق

نویسنده: علی معصومی نیا منبع: معرفت اقتصاد اسلامی سال دهم بهار و تابستان 1398 شماره 2 (پیاپی 20)

چکیده: «بیع العینه» به معنای خرید نقدی و فروش نسیه به فروشنده و بعکس برای تأمین نقدینگی است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی، به بررسی حکم بیع العینه و امکان استفاده از آن برای تصحیح اختیار معامله تبعی و تورق در بازار سرمایه پرداختیم. با بررسی روایات بیع العینه می توان به این نتیجه رسید که اگر انجام معامله دوم در اول، شرط شود و تمامی ریسک ها متوجه خریدار شود، چنین معامله ای صحیح نبوده و مصداق رباست. هرچند رعایت این دو شرط موجب صحت بیع…

معامله با بانک

با توجه به اینکه امروزه بانک‌های ایران بر اساس قانون عملیات بانکداری بدون‌ربا کار می‌کنند و معاملات خود را بر اساس قراردادهای مندرج در این قانون (مانند فروش اقساطی، مشارکت در ساخت مسکن و ...) که به تأیید فقهای شورای نگهبان رسیده انجام می‌دهند، معامله با این بانک‌ها چه حکمی دارد؟

سپرده سرمایه گذاری به شرط تسهیلات (سپرده امتیازی)

سوال: در بعضی بانک‌ها اخیراً قراردادی را تنظیم کرده و اجرا می‌کنند به این صورت که مشتری یک سپرده سرمایه گذاری افتتاح می‌کند که طبق قرارداد و براساس وکالتی که به بانک می‌دهد بانک سپرده او را به همراه سرمایه خود بانک و سپرده‌های سایر سپرده‌گذاران در کارهای اقتصادی سودآور شرعی و قانونی به کار می‌گیرد و از سود حاصله به صورت علی‌الحساب مبلغی را به او سود می‌دهد مثلا 10% علی الحساب و ضمن همین قرارداد توافق می‌کنند اگر مشتری بخواهد می‌تواند کل سود یا…

کارمزد قرض‌الحسنه

سوال: زمانی که از بانک‌ها قرض‌الحسنه دریافت میکنیم مبلغی را به عنوان کارمزد علاوه از اصل قرض از ما دریافت می‌کنند آیا پرداخت این مبلغ جایز است؟

خرید و فروش پول نو

سوال: خرید و فروش اسکناس نو و پول های خرد که جهت استفاده برخی مشاغل نیاز است و همچنین در دادن عیدی و ... استفاده می‌شود و مبلغی بیشتر از خود اسکناس دریافت می‌شود چه حکمی دارد ؟

اعلام قیمت نقد در فروش نسیه

سوال: آیا در خرید و فروش نسیه لازم است حتماً فروشنده قیمت نقدی و نسیه کالا را اعلام کند؟ یا اگر فقط قیمت نسیه را اعلام کند معامله صحیح است؟