موسسه طیبات
موسسه تحقیقات و آموزش فقه اقتصادی
مرور برچسب

بانکداری اسلامی

مقاله: بررسی حقوقی اقتصادی اوراق اجاره و آسیب شناسی آن در بانکداری اسلامی

نویسندگان: محمدزمان رستمی محمدهادی رستمی - منبع: مطالعات اقتصاد اسلامی سال دهم پاییز و زمستان 1396…

چکیده: اوراق اجاره از ابزارهای مالی مبتنی بر عقد اجاره به شرط تملیک است. ماهیت این عقد در میان فقها و حقوق دانان مورد اختلاف است. ایشان آن را اجاره، بیع، ترکیبی از آن دو، اجاره با شرط بیع، بیع معلق و یا ماهیتی مستقل می دانند. از اصول صحت قراردادها قصد لفظ و معنا و انشاء در مرحله انعقاد قراردادها است که گاهی مغفول می ماند و همراه با برخی اسباب دیگر، عقد را با شبهه صوری بودن همراه می سازد. شبهه صوری بودن این عقد منجر به سرایت این شبهه به اوراق…

مقاله/ الگوی ذخایر سپرده‌‏های بانکی در بانکداری اسلامی

نویسنده: سیّدحسین میرمعزّی

چکیده: حذف بهره و تحوّل نظام بانکداری از نظام مبتنی بر بهره به نظام بانکداری اسلامی مستلزم ترسیم مجدد الگوی ذخایر سپرده‌های بانکی متناسب با احکام و اهداف بانکداری اسلامی است. در این مقاله پس از مروری بر انواع ذخایر و نقش آن‌ها در بانکداری مبتنی بر بهره، نظر اقتصاددانان اسلامی درباره ذخایر سپرده‌های بانکی در بانکداری اسلامی نقد و بررسی می شود و الگوی مطلوب ذخایر که افزون بر حفظ نقش بانک‌ها در تجهیز و تخصیص منابع پولی، با احکام و اهداف بانکداری…

مقاله/ جایگاه حاکمیت شرکتی در بانکداری اسلامی

نویسنده: سید صادق طباطبایی‌نژاد

از مهم‌ترین ویژگی شرکت‌های سهامی، تفکیک مالکیت از مدیریت یعنی سپردن کار به متخصصین می‌باشد. اما این پرسش همواره مطرح بوده که چگونه می‌توان اطمینان داشت که مدیران از آزادی عمل خویش در راستای منافع مالکان استفاده خواهند کرد برای پاسخ به این سئوال، حاکمیت شرکتی جهت کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و افزایش فضای اعتماد در بازارهای جهانی مطرح شده است. حاکمیت شرکتی به دنبال حیات سالم بنگاه اقتصادی در بلندمدت و محافظت از منافع سهام‌داران می‌باشد. حاکمیت شرکتی…

مقاله/نظارت شرعی و ریسک شریعت در بانکداری اسلامی

نویسندگان: حسین میسمی؛ وهاب قلیچ

چکیده: به دليل طبيعت بانکهاي اسلامي، این نوع از بانكها به نظارت خاصی نیاز دارند كه نمي‌توان از آن غافل بود. يكي از اين موارد مسأله ريسك شريعت و خطري است كه اين بانك ها را از ناحيه عدم تطابق فعاليت هايشان با تعاليم اسلامي تهديد مي‌كند. اين تحقيق تلاش مي‌كند تا ضمن تبيين ضرورت و اهميت نظارت شرعي در بانكداري اسلامي و بررسي تجربه برخي از كشورهاي اسلامي و غيراسلامي در اين رابطه، وضع موجود نظارت بر اجراي بانكداري بدون ربا در كشور را مورد بحث قرار داده…

مقاله/راهکارهای عملی برای انطباق بانکداری اسلامی با ضوابط و مققرات بانکی بین المللی

نویسنده: پرويز عقيلي كرماني

چکیده: در این مقاله به منظور بررسی میزان تطابق بانکداری اسلامی با بانکداری متداول، چهار نظریه پایه ای اقتصاد و مالی، شامل نرخ سود، اصل ریسک گریزی سپرده گذاران بانکی، مدیریت پرتفوی و خط بازار سرمایه، و نظریه هزینه مالی مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج بررسی نشان می دهد که در حقیقت آنچه منتقدان آن را نقطه ضعف قانون بانکداری بدون ربای کنونی می دانند، در حقیقت نقطه قوت قانون است و در صورتی که امکان انجام آنچه را که منتقدان از باندکداری اسلامی انتظار…

مقاله/شاخص بانکداری اسلامی

نویسندگان: محمد جواد توکلی؛ عبدالخالق کریمی

چکیده: گسترش بانکداری اسلامی در دهه های اخیر، ضرورت تدوین شاخص های ارزیابی میزان تحقق آرمان های آن را دو چندان کرده است. سوال اصلی این مقاله این است که چگونه می توان وضعیت بانکداری اسلامی را ارزیابی کرد. یافته های این مقاله، با روش تحلیلی، نشان می دهد که رعایت موازین فقهی اسلام و تحقق اهداف شریعت، دو بعد محوری در بانکداری اسلامی را تشکیل می دهند. مولفه های بعد اول، حذف ربا، جهالت، فساد و رعایت فقه قراردادها و مولفه های بعد دوم، کارایی، همگرایی…