مقاله/ معاملات طلای کاغذی

این‌روز‌ها بخشی از بازار طلا و سکه‌‌ کشور میزبان افرادی است که کیلو‌ کیلو‌ طلا داد و ستد کرده یا سکه را در حجم‌های ۱۰۰ قطعه ای معامله می کنند. در این بازار حتی دلال‌هایی فعالیت می‌کنند که طلا را به صورت عمده و سکه را در حجم‌های چند هزار‌تایی می‌خرند! در مقابل «وجه تضمین» برای خرید هر کیلو‌ طلا و هر ۱۰۰ عدد سکه تنها ۵۰ میلیون‌ تومان است! اگر می‌پرسید چگونه ممکن است با ۵۰ میلیون‌ تومان یک کیلو طلا یا ۱۰۰ عدد سکه خرید باید بدانید که دلال‌ها با راه‌اندازی نوع جدیدی معامله‌ که به قمار ۲۴ ساعته شباهت‌ دارد چنین کاری را ممکن کرده‌اند. اگر بپرسیم بر این نوع معاملات نظارت می شود یا نه؟ پاسخ منفی است.

افراد زیادی با تخصص‌های مختلف روزانه در بازار‌ طلا و سکه‌  بازارهای کشور به ویژه بازار اصفهان به انجام این معامله مشغول‌اند و حتی خودشان هم به راحتی می‌گویند که کار آنها قمار است، قماری که خیلی از آنها را فقط در۲۴ ساعت به عرش می‌برد و خیلی از آنها در همین مدت به خاک سیاه می‌نشاند.

بازاری عجیب به موازات بازارهای رسمی

معامله به این صورت است که فرد متقاضی در یکی از مغازه‌های این بازار درخواست خرید یا فروش طلا و سکه می‌دهد، البته در این روش کمترین میزان معامله طلا یک کیلو گرم و کمترین میزان سکه ۱۰۰ عدد است، ولی مغازه‌دار فقط ۵۰ میلیون تومان پول دریافت می‌کند! درحالی که قیمت ۱۰۰ سکه‌ طلا دست‌ کم ۳۵۰ میلیون‌ تومان است.

دریافت ۵۰ میلیون‌ تومان برای داد وستد یک کیلوگرم طلا و ۱۰۰ عدد سکه‌ای که قیمت واقعی آن چندین ده برابر می باشد به این دلیل است که اصلا طلا و سکه‌ای بین خریدار و فروشنده‌ رد‌ و بدل نمی‌شود، بلکه فروشنده‌ فقط یک رسید به مشتری می‌دهد که سه بند مهم دارد: بند اول ساعت دقیق انجام معامله‌، بند‌ دوم مقدار معامله و پول دریافت شده‌ از مشتری و آخرین بند نیز قیمت دقیق سکه یا طلا در همان لحظه است که به صورت کامل شرح داده می شود.

برای نمونه روی کاغذ درج می‌شود «ساعت ۱۰ و ۲۵ دقیقه صبح مبلغ ۵۰ میلیون‌ تومان بابت فروش یک کیلوگرم طلا به قیمت همان لحظه دریافت شد.» فروشنده کاغذ را امضا و سپس مهر می‌زند تا خیال مشتری راحت شود، ولی مشتری طلایی دریافت نخواهد کرد، بلکه ۲۴ ساعت فرصت دارد تا رسید را به فروشنده‌ برگرداند و پول خود را پس بگیرد.همانطور که تاکید شد رسید صادر‌شده تنها ۲۴ ساعت‌ معتبر است؛ در این ۲۴ ساعت‌ خریدار منتظر‌می‌ماند تا قیمت‌ طلا یا سکه افزایش پیدا کند و سپس رسید را به فروشگاه‌دار باز‌گرداند.

اگر دلالی ساعت ۱۰ صبح امروز۱۰۰ عدد سکه‌ به قیمت هر سکه ۱۰ میلیون‌ تومان و پیش‌پرداخت ۵۰ میلیون‌ تومان خریده‌ باشد، ۲۴ ساعت‌ فرصت دارد پای تابلو بنشیند تا قیمت‌ سکه تغییر کند، بنا به فرض اگر قیمت‌ سکه ساعت ۱۴ به ۱۰ میلیون‌ و ۵۰۰ هزار تومان رسید فرد خریدار برنده شده است و  فرد با مراجعه به همان فروشگاه و مرجوع کردن رسید علاوه بر ۵۰ میلیون‌ تومان پیش‌پرداخت، ۵۰ میلیون‌ تومان سود ناشی از اختلاف قیمت سکه را نیز دریافت می‌کند (صد ضربدر ۵۰۰ هزار = ۵۰ میلیون تومان)، اما اگر قیمت سکه‌ کاهش پیدا کرده‌ باشدمثلا هر سکه به قیمت ۹ میلیون هشتصد هزار تومان شده باشد بدین معناست که قیمت آن در این مدت به میزان ۲۰۰ هزار تومان کاهش پیدا کرده است در نتیجه به میزان ۲۰ میلیون تومان باخته است (صد سکه ضربدر ۲۰۰ هزار تومان مساوی ۲۰ میلیون تومان). بنابراین به فروشگاه مزبور مراجعه کرده و به جای ۵۰ میلیون تومانی که پرداخت کرده است فقط ۳۰ میلیون تومان دریافت می نماید.

معامله فقط بر روی کاغذ

این‌ معاملات بدون جا‌به‌جایی حتی یک مثقال طلا و کاملا  روی کاغذ انجام می‌شود.هر کاغذ یا به اصطلاح رسید تنها ۲۴ ساعت اعتبار دارد. بازار طلا هر روز از صبح اول وقت تا ساعت شش عصر باز است، ولی اگر هر خریدار به هر دلیلی در این ۲۴ ساعت رسید را مرجوع نکرد ۵۰ میلیون‌ تومان پیش‌پرداخت به عنوان خسارت فسخ‌ قرار‌داد در نظر گرفته‌ می‌شود و رسید دیگر اعتبار ندارد.

البته این امکان وجود دارد که قبل از پایان ۲۴ ساعت‌ خریدار با مراجعه‌ به همان فروشگاه رسید را ۲۴ ساعت‌ دیگر تمدید کند که این کار،  یک میلیون‌ و ۵۰۰ هزار تومان هزینه دارد. قیمـــت طلا و ســکه در این‌ معــامـــلات براسـاس نرخ اعلام شــده اســت و هـر کسی می‌توانــد با حضـور در این فروشگاه‌ها سکه یا طلا بخرد، فقط بایـــد کاملا براســاس قوانیـن بازار عمل کنـد. فـروشگاه‌داران هیچ‌ ارفـاقی برای خریــدار در نظر نمی‌گیرند و تعداد افراد معامله کننده‌ هر روز در حال افزایش است.

استفتاء از مقام معظم رهبری

سوال: یک نوع معامله‌ای است که به خرید و فروش طلای کاغذی مشهور هست، یعنی در این نوع معامله هیچ طلایی بصورت فیزیکی رد و بدل نمی‌شود و فقط بصورت لفظی برای مدت معین معامله می‌شود و در موعد مقرر فقط سود یا ضرر معامله به قیمت روز محاسبه می‌شود، آیا چنین معامله‌ای از نظر شرع مقدس اسلام مشروع است؟

☑️ جواب: چنین معامله‌ای نافذ نیست و شرعاً اعتبار ندارد.

https://tyb.ir/?p=23764 :پیوند کوتاه این مطلب