استصناع

فتوای حضرت امام خامنه‌ای(مد ظله العالی) سوال: گاهی مردم عادی یا بنگاه‌های اقتصادی برای تهیه کالاهای مورد نیاز خود به سازنده آن کالاها سفارش ساخت می‌دهند. مانند سفارش ساخت در، پنجره، اتومبیل، کشتی، هواپیما، خانه، بیمارستان و... در این موارد سازنده طی قراردادی متعهد می‌شود کالای مورد نظر را با مشخصات معین ساخته در تاریخ مشخص تحویل دهد و سفارش دهنده نیز متعهد می‌شود مبلغ معینی را طبق زمانبندی مشخص بپردازد (برای مثال ۲۵٪ پیش پرداخت، ۵۰٪ زمان…

چکیده: با توجه به حرمت ربا و محدوديت شرعيی در كاربرد ابزارهای متداول سياست‌گذاری نيازمندی به ابزارهای غيرربوی و كارا در سياست‌گذاری مالی و پولی اقتصاد كشور به‌شدت احساس می شود. پرسش اصلی مقاله پيش‌رو آن است كه آيا اوراق بهادار اسلامی در كاهش زمينه‌های پديدآورنده تورم در ايران كاربرد دارند يا خير؟ مقاله پيش‌رو مي‌كوشد پس از تبيين علل پديدآورنده تورم در ايران طی چند دهه اخير به نقش اوراق بهادار اسلامی بپردازد. در اين قسمت به واكاوی نقشی كه چهار…

چکیده: استصناع به معنای طلب ساخت یا تولید می باشد و در این قرارداد، صنعت گر متعهد به تهیه مواد اولیه و ساخت مصنوع مطابق اوصاف و ویژگی های مورد نظر سفارش دهنده می گردد. آنچه به فقه امامیه منتسب می گردد عدم صحت چنین قراردادی است. در مقابل عده ای قائل به صحت این قرارداد بوده و آن را به عقودی نظیر بیع سلف، جعاله یا اجاره ملحق نموده اند. اما به نظر می رسد که استنصناع، عقدی صحیح و مستقل بوده و در زمره هیچ یک از عقود معین به شمار نمی آید. این مقاله،…

چکیده: در میان جوامع انسانی،انواع معاملات وجود دارد و انسان‌ها با توجه به وضع اقتصادی‌ و مالی خویش از هریک از آن اقسام بهره می‌جویند.از جمله؛معامله‌ی استصناع است‌ که در آن،شخص نزد صنعتگر می‌رود و از او می‌خواهد کالایی را برای او بسازد و میان‌ آن دو قراردادی منعقد می‌شود. آنچه که گاه به آن اشاره می‌شود آن است که از دیدگاه فقه شیعه این‌گونه معامله‌ صحیح نیست و منسوب به عدم صحت است،هدف نوشتار حاضر،بررسی مبانی فقهی‌ این‌گونه از بیع در میان شیعه و اهل…

چکیده: یکی از قراردادهایی که در میان عرف، رواج زیادی دارد، «عقد استصناع» است. مراد از استصناع این است که کسی از سازندهای بخواهد مالی را براساس شرایطی که به او میگوید، با مواد اولیة در اختیار خودش، ساخته و قیمت آنرا دریافت کند، مثل سفارش ساخت در، پنجره و... . این مقاله بر آن است که در ابتدا جایگاه عقد استصناع را در فقه اسلامی تبیین کند (مبحث اول)، سپس انطباق آنرا بر بعضی از عقود معین در حقوق مدنی ایران بررسی کند.(مبحث دوم) و در نهایت، مشروعیت و…

چکیده: «بیع استصناع» به معنای فروش به سفارش می‌باشد. فروشنده متعهد به ساخت و تحویل کالایی مطابق سفارش خریدار می‌گردد و عقد بیع در زمان سفارش منعقد می‌گردد. چنین عقدی در جوامع عقلایی رسمی و پذیرفته شده می‌باشد. آنچه به طور مشهور به فقه شیعه منتسب می‌شود «عدم صحت» چنین معامله‌ای است. مقاله حاضر عهده‌دار بررسی این پدیده بر اساس موازین فقهی شیعه می‌باشد.

چکیده: آخر سال 1389 با تصویب مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای نگهبان، قرارداد استصناع به قوانین ایران اضافه شد، مهم ترین بحثی که پس از شناخت ماهیت هر رابطة حقوقی از آن سخن به میان می آید، احکام و آثار فقهی و حقوقی است که وقوع آن قرارداد با خود به همراه خواهد داشت؛ چرا که هر یک از طرفین لازم است بدانند براساس عقد واقع شده بین ایشان از چه حقوقی برخوردار شده و در مقابل باید چه حقوقی را برای طرف مقابل قائل باشند. اهمیت این امر در عقد استصناع که سابقة…

چکیده:در بسیاری از معاملات بازار بورس ظاهراً قبضی صورت نمی گیرد. گروهی از فقها نیز (بیع ما لم یقبض) را جایز ندانسته و حکم به عدم روایی آن نموده اند. در جستار حاضر مفهوم قبض و حکم آن در بازار بورس مورد واکاوی و بررسی قرار گرفته است . سپس در تحلیل ادلّه احکام از منظر فقه امامیه و پردازش داده های تحقیقِ حاضر، در انطباق معاملاتی که در فقه شبیه معاملات بازار بورس است مورد بررسی و حکم آنها بیان گردید. بعد از انطباق معاملات بازار بورس و معاملات فقهی و…

چکیده: عقد استصناع عقد مستحدث و جديدی نيست، بلکه از گذشته های دور اين عقد مطرح بوده و فقيهان بزرگوار، بعضي از احکام فقهی آن را نيز مطرح کرده اند. شيخ طوسی در الخلاف و المبسوط، شافعی درالام و سرخسی در المبسوط، عقد استصناع را مطرح و درباره جواز يا عدم جواز آن مباحثی را آورده اند. گرچه موضوعات مورد استصناع در گذشته، محدود و فقط شامل سفارش ساخت اشيايی نظير چکمه، کفش، ظروف چوبی و رويی و آهنی و... بوده است. در اين مقاله پس از بيان معنای استصناع، ماهيت…

چکیده: در بسیاری از معاملات بازار بورس ظاهراً قبضی صورت نمی‌گیرد. گروهی از فقها نیز «بیع ما لم یقبض» را جایز ندانسته و حکم به عدم رَوایی آن نموده‌اند. در جستار حاضر مفهوم قبض و حکم آن در بازار بورس بررسی شده است. سپس ادلّۀ احکام از منظر فقه امامیه بررسی شده و معاملاتی که در فقه، شبیه معاملات بازار بورس است بررسی و حکم آن‌ها بیان گردیده است. بعد از انطباق معاملات بازار بورس و معاملات فقهی و بررسی ادلّه و بنا بر متفاهم عرفی، چنین نتیجه‌گیری شده که…